شامگاه جمعه ۱۸ آبان ماه ۱۴۰۳ بروز حادثه‌ای در پارک کوهپایه شیراز منجر به مصدوم شدن پنج نفر شد؛ حادثه‌ای که در پی آن رئیس اورژانس فارس اعلام کرد: بر اثر حادثه پرتاب از تاب زنجیری پارک کوهپایه شیراز، پنج نفر مصدوم و با اعزام سه دستگاه آمبولانس اورژانس ۱۱۵ به محل حادثه راهی بیمارستان شدند.
محمد جواد مرادیان افزود: در نتیجه اعزام آمبولانس‌ها سه نفر از مصدومان برای انجام روند درمانی به بیمارستان مسلمین و ۲ نفر به بیمارستان شهید رجایی شیراز انتقال یافتند.
طبق گزارش‌ها و آمارهای به دست آمده هر ساله حوادث ناگوار بسیاری برای استفاده‌کنندگان از وسایل و تجهیزات‌بازی غیر استاندارد که عمدتاً کودکان، نوجوانان و جوانان هستند، رخ می‌دهد؛ حوادثی که شیراز هم از پیامدهای آن بی‌نصیب نمانده است.
مروری بر حوادث دلخراش شهربازی‌ها در فارس
مرداد ماه سال ۱۳۹۰ بود که به دلیل پاره شدن کابل سیم بکسل حایل، یکی از دو صندلی دستگاه سقوط آزاد که۲ سرنشین داشت در حالی به شدت با زمین برخورد کرد که ترمزهای اضطراری هم عمل نکرده بودند و ۲ شهروند ۱۶ و ۱۷ ساله شیرازی بر اثر سقوط دستگاه بازی «جامپینگ» در «لوناپارک» شیراز از کمر دچار آسیب شدند.
در آن مقطع زمانی و به دنبال بروز این حادثه در لوناپارک شیراز، سرپرست بخش فلزی و ساختمانی اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی فارس گفت: بازرسی از ۲۵ شهربازی استان فارس انجام شده و متأسفانه همگی مشکل ایمنی دارند؛ در حال انجام اقدامات برای توقیف و پلمب وسایل این شهربازی‌ها هستیم.
در سال ۱۳۹۸ هم تصویری در فضای مجازی از بروز حادثه در یکی از شهربازی‌های شیراز منتشر شد که پیگیری آن در دستور کار شعبه ششم تعزیرات حکومتی استان قرار گرفت و سرانجام مدیرکل این نهاد قضایی اعلام کرد که یکی از شهربازی های شیراز به دلیل رعایت نکردن استاندارد ۴۰ میلیون ریال جریمه نقدی و تعطیل شد.
۲۷ مردادماه ۱۴۰۳ نیز آتش‌سوزی در شهربازی جهرم خبرساز شد که براساس اظهارات مسئولان امدادی ساعت ۲۰:۲۲ شامگاه طی تماس شهروندان با مرکز فرماندهی سازمان آتش نشانی، مبنی بر آتش سوزی محل اجرای حرکات نمایشی با موتورسیکلت، ۲ اکیپ اطفایی از ۲ ایستگاه به محل حادثه اعزام و متوجه شدند نشت بنزین موتورسیکلت نمایشی در پارک کوهسار جهرم منجر به آتش‌سوزی و مصدومیت شدید ۶ نفر شده است.
تدوین استاندارد تجهیزات شهربازی از سال ۸۵
این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که تدوین استاندارد تجهیزات شهربازی در ایران از سال ۱۳۸۵ آغاز شد و مصوبه آن به تصویب رسید؛ مصوبه‌ای که اجرایش از ابتدای سال ۱۳۸۷ اجباری شد.
نخستین دوره برای نظارت بر این عرصه، با طرحی با عنوان طاها آغاز به کار کرد که این طرح در سال ۱۳۸۹ اجرا شد؛ پس از آن طرح طاها که یک طرح تشویقی برای بهره برداران شهربازی بود به شکل مدون و اجباری در کل کشور با هزینه سرمایه‌گذاران اجرایی شد.
از آن زمان تاکنون نظارت بر تجهیزات شهربازی به شکل بازرسی توسط شرکت‌های بازرسی استاندارد انجام می‌شود و دریافت گواهی آموزشی و تائیدیه از استاندارد نیز در اولویت قرار گرفته است.
طبق گفته رﺋﯿﺲ اداره ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ اﺟﺮای اﺳﺘﺎﻧﺪارد اداره‌کل استاندارد فارس از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا انتهای بهمن‌ماه همان سال ۵۳۴ تجهیز که شرایط ایمنی نداشتند پلمب شده‌اند و در طول این مدت هزار و ۶۳۰مورد بازرسی در ۹۱۰ مکان تفریحی توسط شرکت بازرسی صورت گرفته که از این مجموع، هزار و ۲۲۶ مورد تاییدیه بازرسی صادر شده و ۲۰۶ تجهیز هم مورد بازرسی مجدد قرار گرفته‌اند.
امسال رخ دادن حادثه در پارک کوهپایه باز هم موجبات نگرانی از استانداردسازی این تجهیزات را در پارک‌های شهر شیراز فراهم کرد؛ حادثه‌ای که به گفته مدیرکل استاندارد فارس به دلیل نداشتن تاییدیه ایمنی بهره‌بردار در حال پیگیری است.
تشکیل ۳۱ پرونده در رابطه با شهربازی‌های
مدیرکل استاندارد فارس در این باره گفت: بهره‌بردار بدون تاییدیه ایمنی نسبت به بهره‌برداری اقدام کرده بود که در این رابطه پرونده قضایی تشکیل شده و این موضوع در حال رسیدگی است و پرونده در حال حاضر در دست دادستان امور جنایی و در حال بررسی است.
محمد مهدی رزمجو افزود: تاکنون حدود ۳۱ پرونده در رابطه با شهربازی‌های به دادسرا ارسال شده است.
او ادامه داد: برای رسیدگی به مسائل مربوط به استانداردسازی شهربازی در وهله نخست این موضوع مهم باید مورد توجه قرار بگیرد که یک پارک متعلق به یک نفر نیست بلکه شهرداری برای بکارگیری تجهیزات با پیمانکارهای مختلف قرارداد منعقد می‌کند که یکی از بندهای قرارداد این است که این تجهیزات باید پروانه استاندارد و گواهی ایمنی را دریافت کنند؛ این در حالی است که برخی بهره‌برداران بدون دریافت تأییدیه شروع به بهره‌برداری می‌کنند.
مدیرکل استاندارد فارس اضافه کرد: اگر نامه‌ای از شهرداری برای اداره‌کل استاندارد ارسال شود که این تجهیزات بدون تاییدیه نصب شده‌اند به صورت مستقیم دخالت و اقدام به پلمپ تجهیز و وسیله مورد نظر می‌کنیم.
فک پلمب بهره‌بردار در پارک کوهپایه
وی گفت: بهره‌بردار در پارک کوهپایه با فک پلمپ بهره‌برداری کرده؛ در واقع این شخص دو جرم مرتکب شده؛ هم گواهینامه نداشته و هم فک پلمب کرده که هر دو جرم در مرجع قضایی در دست بررسی است.
رزمجویی افزود: امسال در زمینه نظارت بر تجهیزات شهر بازی حدود هزار تجهیز پلمب شده و استفاده از این تجهیزات امکان‌پذیر نیست مگر اینکه فردی مرتکب جرم شود و این تجهیزات را بدون اخذ تأییدیه ایمنی فک پلمب کند.
آن طور که مدیرکل استاندارد فارس بازدیدهای ادواری به صورت مستمر از این اماکن انجام می‌شود و تاکنون ۹۰ درصد کنترل‌ها با استانداردهای موجود منطبق بوده است.
او در رابطه با نیروهای بکارگرفته شده در امر نظارت گفت: دولت علاقه‌ای به توسعه بدنه خود ندارد؛ فعالیت‌ها در امر نظارت، نمونه‌برداری، بازرسی و آزمون کردن با اجرای قانون برون‌سپاری و سپردن این امور به ۸۰ شرکت بازرسی و آزمایشگاه‌های همکار در استان فارس انجام می‌شود.
رزمجویی گفت: در سامانه ما حدود هزار و ۳۰۰ تجهیز شهربازی گواهینامه دارای اعتبار دارد که شرکت بازرسی این موارد را کنترل می‌کند؛ سالانه هم حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ توقیف انجام می‌شود و با بهره‌بردار، تولید کننده و یا ارائه دهنده خدمتی که تخلفی را مرتکب شود نیز برخورد قانونی انجام می‌شود.
مدیرکل استاندارد فارس گفت: سازمان استاندارد مطابق قانون یک دستگاه حاکمیتی است که نظارت عالیه بر نظارت دستگاه‌های اجرایی دارد و مطابق قانون هر دستگاه اجرایی که مشمول ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری باشد برای بهتر انجام دادن وظایف نظارتی خود با همکاری و تفاهم، تحت نظارت اداره‌کل استاندارد قرار می‌گیرد.
او افزود: اداره‌کل استاندارد در قالب راست‌آزمایی در بازار، کنترل‌هایی را برای کالاها و خدمات انجام می‌دهد و با عدم‌انطباق‌ها برخوردی جدی می‌کند.
رزمجویی ادامه داد: در سال‌های اخیر هم در زمینه آموزش و هم در حوزه اجرا و نظارت اقدامات قابل توجهی صورت گرفته؛ از ابتدای سال ۱۴۰۳ تاکنون ۱۴ هزار و ۱۸۰ نفر ساعت آموزش در زمینه شناسایی، ترویج و مسائل مربوط به استاندارد انجام شده است.
۲هزار و ۷۰۰ بازدید فنی و نظارتی
وی گفت: همچنین در طول این مدت حدود۲هزار و ۷۰۰ بازدید فنی و نظارتی از مراکز ارائه خدمات و تولیدی صورت گرفته که در این بازدیدها حدود ۲هزار و ۶۲۹نمونه‌برداری انجام شده؛ این نمونه‌ها برای کنترل و برخورد با عدم انطباق به آزمایشگاه‌ها ارائه می‌شوتد.
طبق گفته مدیرکل استاندارد فارس در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۲۵ پرونده در صنعت ساختمان، ۴۹ پرونده در خصوص تخلفات واحدهای صنفی و خدماتی به دادسرا ارائه شده و افزون بر پرونده‌هایی که به دادسرا ارسال شده حدود ۴۳ پرونده در کمیسیون قانونی ماده ۴۲ مورد ارزیابی قرار گرفته و جرائمی هم به مبلغ سه میلیارد و ۴۵۰ میلیون ریال به این ۴۳ پرونده تعلق گرفته؛ البته این پرونده‌ها جزو پرونده‌هایی محسوب می‌شوند که دارای تخلف کمی هستند و پرونده‌هایی که دارای جرم هستند مستقیم به دادسرا ارسال می‌شود و جریمه توسط خود قاضی مشخص می‌شود.
ماجرای سقوط تاب زنجیری در شیراز؛ از فک پلمب تا تشکیل پرونده قضایی
